우리는 빈 손으로 이 세상에 태어났다. 그러나 인생의 목표는 아무것도 없는 것에서 무 엇인가를 만들어 내는 것이다
Chúng ta sinh ra trên thế gian này với hai bàn tay không. Nhưng mục tiêu của đời người là đạt được cái gì đó từ hai bàn tay không đó
Là một bác sỹ chuyên nghiệp,Hồ Khải Hoàn không định làm nghệ thuật như người bố của mình, gã như con chim cu buổi sáng đẹp trời ngứa cổ gáy chơi. Tiếng gáy trẻ trung tươi mát nhẹ nhàng như chính tính tình của Hoàn. Đôi khi ta bắt gặp vài nghịch âm ray rứt, vài quãng trầm suy tư của kẻ từng trải...
Hàn Vũ Hùng (Nxb Lao động-1995)
Hồ Khải Hoàn đã tìm đến tình yêu thi ca với một niềm đam mê trong trẻo nhất. Giống như tất cả cuộc sống của mọi loài từ thiên nhiên cho đến cuộc sống con người, tuy có khác nhau nhưng mãi mãi giống nhau về một điều: Tất cả chúng ta, cả cỏ cây, sông núi luôn luôn hướng về Mặt trời thi ca như những ngọn Hướng dương cuồng nhiệt nhất. Và đó cũng chính là điều chúng ta bắt gặp khi đọc Mặt trời lãng tử của Hồ Khải Hoàn.
Nguyễn Quang Thiều (Văn nghệ trẻ, số 2-12/1/2003)
Bất chợt
Ta bất chợt nhìn trời qua ảo giác
và mùa xuân như rượu
... say mềm
Em đến… em đi
mắt buồn… ngơ ngác
tiếng còi tàu ướt lạnh sương đêm
Ta bất chợt yêu đời như cỏ dại
lan man vô tận…
những chân trời
Cỏ cứ mọc
mà em đi mãi…
để thì thầm… rớt lại
... nẻo xa xôi
Vàm Cỏ Đông, 5/2005
cấm
Anh đi bên em giữa vườn chiều
trái chín trên cành nửa tầm tay với
gió ngược sông đưa hương xa vời vợi
trái trong vườn
được hái không em?
Anh - chàng trai - cốc rượu hừng men
hai bàn tay như thừa… rẽ bâng quơ đám lá
chạm trái cây… má em chín đỏ
lâng lâng… man mác…
sóng đôi bờ
Giữa vườn chiều đâu thực? đâu mơ?
cây trái đong đưa… ai dám hái?
đắm bên hoa
mắt lá cười nghiêng lại
làn môi
giọt nước trên cành…
Êva nàng ơi… say trái cấm vườn xanh
trời đày xuống trần gian
bất tử…
Tình yêu đến rồi
vẫn còn vương nợ
giọt nước trên cành chưa rớt
xuống
môi em…
Gần
Tặng Cao Quý Hoa
Anh nhìn qua khe cửa
Một nụ hoa dậy thì
Chấm tròn lim dim ngủ
Lắc lơ - xuân - chưa về
Anh nhìn qua ô cửa
Mùa xuân đang về rồi
Một cánh buồm mây trắng
Neo đậu cuối phương trời
Anh nhìn ra khung cửa
Em như một thiên thần
Vòng tay anh xiết chặt
Mùa xuân đến… rất gần…
Chỉ có lời ru
Cho con gái Hồ Quý Nhân
Cha muốn là cây xanh toả bóng mát cho con
Nhưng con ơi - nắng trời không dễ gì che được
Cha chỉ có lời ru đôi bờ sông nước
Vỗ về con bao tháng, bao ngày…
Lời ru ngẫm từ ngọt, đắng, chua, cay
Ngẫm từ mùa màng nổi trôi mưa lũ
Những ý nghĩ nhập nhoè con đường cũ
Con đường nào con sẽ đi qua?
Quả thị không dễ rơi vào bị của bà
Sung chẳng rụng bên đường Đại Lãn
Thì dòng sông vẫn khi đầy khi cạn
Thì dòng sông vẫn bên lở bên bồi
Cha ru con câu hát của mây trời
Của quê hương, của trăm miền đất lạ
Của những con người sống cuộc đời vất vả
Đến bao giờ mới có một mùa xuân?
Cha ru con – bàn tay mẹ tảo tần
Nước mắt cha thấm từng trang bản thảo
Vẫn cây trái ngọt ngào từ gió bão
Những cánh đồng rộn rã đợi ngày mai…
Cha ru con ngày rộng tháng dài
Bàn chân con sẽ lội vào mưa nắng
Tâm hồn con xanh trong sâu lắng
Có cuộc đời nhân ái ở bên con
Hà Nội, 5/12/1999
Quấy bột cho con
-Nào uống đi
nhâm nhi gì nữa
rượu bây giờ chẳng thiếu chi
-Nào uống đi – một chút buồn để nhớ
cái chức “bật mã ôn” nhắc đến làm gì
-Người xưa bảo “trà tam- tửu tứ”
ta không cần “thứ bốn” vô đây
ba thằng uống – một Người say thôi chứ?
Nói ngắn đi - đừng mang giọng trình bày…
-Này, ở đây “tai vách, mạch rừng” đấy
nói đến ai, bác nói nhỏ thôi
-Ta đã nói - rằng - ta không biết sợ
cuối xuân nay, quá nửa đời rồi…
những lời nói to là những lời nói thật
những lời đường mật không phải lời nói to
uốn lưỡi bảy ngày mới có lời đường mật
nhện hỡi nghe chăng tiếng nấc của tò vò
-Đời giả dối, ai người sống thật?
Giả thật nào mà chẳng gói cùng tro…
-Xoay lưng lại với thầy, cắm dao vào sườn bạn
ghé tai với bà này, cao giọng với ông kia
ai còn nhớ những tháng năm bom đạn
sống bên nhau… chết chẳng chia lìa
-Xin hai bác
nốt chén này thôi nhé
em còn về quấy bột cho con
-Quấy bột cho con a?
chú mày khá đấy
-Thôi… cả ba cùng về…
quấy bột cho con…
À ơi cái ngủ
Cho Hồ Quý Nhân và Hồ Bảo Châu
…à ơi cái ngủ
ngủ nào ngủ ơi…
…trời xanh có mắt
mắt xanh nhìn trời
toan tính nhỏ nhặt
vẫn là trời thôi
…à ơi cái ngủ
ngủ nào ngủ ơi…
…ngủ nào cái Tép
ngủ nào cái Tôm
trời không có mắt
lưng bà còng hơn
…à ơi cái ngủ
ngủ nào Tép Tôm…
…mùa màng nắng gắt
ai đổ mồ hôi
ai sôi nước mắt
cho tròn vành nôi
…quê mùa là mẹ
tổ quốc là con
bố là giông bão… ngủ bên trăng tròn
Hà Nội, 23/10/2002
Nhỏ nhen
Từ ngày xưa bà dạy cháu rằng:
“Nhỏ bé nhất đời là cái kim, cháu tìm giúp bà đấy”
Cái kim của bà, cháu dễ dàng tìm thấy
Còn cái gì nhỏ bé hơn không?
Cháu ở bên bà tròn chín mùa đông
Đêm cháu lạnh, bà nhóm thêm bếp lửa
Rồi bà đi… không về nữa
Bà mang kim về đâu bà ơi?
Cháu lớn lên, đến khắp nẻo chân trời
Những vi trùng, siêu vi trùng cháu đều tìm thấy
Qua kính hiển vi, nó cũng như cái kim ngày ấy
Còn cái gì nhỏ bé nữa bà ơi?
Lội giữa đường đời, áo giấy lẫn ma trơi
Con kiến oằn lưng, con cua nắng cháy
Nhỏ bé những gì cháu đều nhìn thấy
Cái nhỏ nhen của con người - chẳng dễ nhận ra đâu.
Ta bất chợt nhìn đời như ảo mộng
Trả lờiXóađón trăng lên qua chén rưọu
... say mềm
Em chợt đến… chợt đi
buồn… ngơ ngác
Năm canh dài thao thức với sương đêm
Ta bất chợt thấy đời
dài vô tận…
Vừa xa xôi chợt gần gũi
đến vô cùng
em đi mãi…
để hồn tôi… rớt lại
... nẻo xăm
lặng lẽ lối đi về